Arpacık, göz kapaklarındaki kirpiklerin dibinde yer alan sebase bezlerin (yağ bezleri) iltihaplanması sonucu oluşan bir tür enfeksiyondur. Medikal terimle “hordeolum” olarak da adlandırılır. Göz kapağının iç kısmında meydana gelirse iç arpacık (iç hordeolum) olarak adlandırılırken, göz kapağının dışında meydana gelirse dış arpacık (dış hordeolum) olarak bilinir.
Arpacığın belirtileri şunlar olabilir:
- Göz kapağında kızarıklık ve şişlik.
- Ağrı veya rahatsızlık hissi.
- İltihaplı bir nodülün oluşumu (iç arpacıkta daha derin, dış arpacıkta daha yüzeysel).
- Göz kapağının kenarında hassasiyet.
- Gözün sulanması.
Arpacık, genellikle bakteriyel bir enfeksiyon sonucu gelişir. Staphylococcus aureus adlı bakteri çoğu zaman bu enfeksiyona neden olur. Göz kapaklarındaki kirpiklerin dibinde yer alan sebase bezlerin iltihaplanması sonucu oluşur.
Arpacık genellikle kendiliğinden iyileşir, ancak sıcak kompres uygulamak ve doktorun önerdiği antibakteriyel merhem veya damlaları kullanmak tedavi sürecini hızlandırabilir.
Eğer arpacığınız iyileşmiyorsa veya durum kötüleşirse, bir doktora başvurmanız önemlidir. Ayrıca, göz kapağında sık sık tekrarlayan arpacık olguları varsa, bir göz doktoruna danışmanız faydalı olacaktır.
Tedavi, genellikle enfeksiyonun kontrol altına alınması ve semptomların hafifletilmesi amacıyla yapılır. İşte arpacık tedavisi için izlenebilecek adımlar:
- Temizlik: Ellerinizi sık sık yıkayarak temiz tutmak, arpacığın iyileşme sürecini hızlandırabilir.
- Sıcak kompres uygulaması: Temiz bir bez veya pamuklu pedi sıcak suya batırıp hafifçe sıktıktan sonra arpacık bölgesine sıcak kompres uygulayarak iltihabın sönmeye başlamasını sağlayabilirsiniz. Bu işlemi günde birkaç kez tekrarlayabilirsiniz.
- Antibiyotik merhem: Doktorunuzun önerisi doğrultusunda antibiyotik merhem kullanmak, enfeksiyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
- Oral antibiyotikler: Ciddi veya yaygın enfeksiyonlarda doktorunuz oral antibiyotikler önerebilir.
- Doktora gitmek: Eğer arpacığınız iyileşmiyorsa veya durumunuz kötüleşiyorsa, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Doktorunuz daha fazla tedavi seçeneği veya cerrahi müdahale önerebilir.
- El temasını sınırlamak: Gözünüzü sık sık ovuşturmaktan kaçınmak, arpacığın daha fazla tahriş olmasını önlemek için önemlidir.
Arpacığın tedavisi için belirli yöntemler bulunmaktadır. Ancak arpacığın tedavisi için yapılmaması gereken bazı şeyler de vardır:
- Kendi kendine sıkmak veya patlatmak: Arpacığı sıkmak veya patlatmaya çalışmak, enfeksiyonun yayılmasına neden olabilir ve iltihabın artmasına yol açabilir. Ayrıca bu şekilde enfeksiyonun diğer bölgelere de yayılma riski bulunmaktadır.
- Çeşitli maddeler sürmek: Arpacığa diş macunu, krem veya diğer kimyasal maddeler sürmek enfeksiyonu daha da kötüleştirebilir. Bu tür uygulamalardan kaçının.
- Kontakt lens kullanmak: Arpacık sürecinde kontakt lens kullanmaktan kaçının. Lenslerin temizliği ve hijyeni konusunda dikkatli olunmalıdır.
- Aşırı makyaj kullanmak: Arpacık döneminde makyaj kullanmak enfeksiyonu kötüleştirebilir. Bu nedenle makyaj yapmaktan kaçınılmalıdır.
- Tedavi olmadan beklemek: Arpacığın belirtileri kötüleşirse veya uzun süre geçmezse, bir doktora başvurmak önemlidir. Tedavi, enfeksiyonun kontrol altına alınması ve iyileşmenin hızlandırılması için önemlidir.
- Antibiyotik kullanımı konusunda doktora danışmadan: Eğer bir doktor tarafından önerilmedikçe, kendi başınıza antibiyotik kullanmaktan kaçının.
- Ağır makyaj temizleyiciler kullanmak: Agresif makyaj temizleyicileri arpacığın iltihaplanmasını artırabilir. Nazik temizleyiciler kullanmak daha iyidir.